Albumin Testi
Kan, damarlarımızda sürekli bir düzen içinde dolaşan ve yaşamın temelini oluşturan hayati bir sıvıdır. Kanının %55’i kan sıvısı olan plazmadan, %45’i ise kan hücrelerinden oluşmaktadır.
Plazma: Kanın sıvı kısmıdır. Su, şeker, yağ, protein ve tuzlardan oluşan bir karışımdır.
Plazmanın yapısında; %90 su, %8 protein, %0.9 inorganik tuzlar, %1.1 diğer organik bileşikler bulunmaktadır.
Bu %8’lik proteinin içerisinde ise %60 albümin, %36 globülin, %4 fibrinojen bulunur.
Gelelim şimdi Albümin nedir? Ne işe yarar? Albümin testi nedir? Nasıl yapılır? Albümin düşüklüğü nedir? Albümin yüksekliği nedir?
Albümin Nedir? Ne İşe Yarar?
Karaciğer tarafından sentezlenir ve kanın içerisinde en çok bulunan protein türüdür. Karaciğerde günlük 12-14 gram kadar sentezlenir.
√ Normalde vücut dokularına sızma eğilimi olan büyük proteinler kılcal damar gibi damarlardan geçemez. Ama albümin sağladığı onkotik basınç sayesinde bu büyük proteinlerin ve suda çözülebilen diğer maddelerin dar damarlardan geçişini sağlar.
√ Damar içerisinde oluşturduğu basınç sayesinde damarlar ve dokular arasındaki sıvı dengesini sağlar.
√ Albümin, suda zor çözünen yağ asitlerinin kan yolu ile doku ve organlara taşınmasını sağlar.
√ Nitrik asit, oleik, arasidonik, palmitik, miristik ve linoleik gibi yağ asitleri albümin tarafından hücrelere taşınarak oralarda kullanılır.
√ Tedavi amacıyla vücuda alınan ilaçlar da albümine bağlanılarak, doku ve organlara taşınır.
√ Albümin, bazı ağır metal iyonlarına bağlanarak, onların kandaki derişimini kontrol ederler.
√ Kanda bulunan proteinin %60’nı oluşturduğu için albümin, dokulardaki sıvı birikimini (ödemi) engeller.
√ Vücudun asit baz dengesinin korunmasını sağlar. Ayrıca kandaki besin maddelerinin ve hormonların vücut bölgelerine taşınmasını sağlar.
√ Kan plazmasının yanında albümin; ter, gözyaşı, safra, mide sıvısı, kas ve deri gibi bölgelerde de bulunan bir protein türüdür.
√ Vücut için tehlike oluşturabilen civa, nikel, çinko ve bakır gibi minerallerin iyonlarına bağlanarak etkisiz hale getirilmesinde rol oynarlar.
√ Karaciğerin eritrositleri parçalaması ile oluşan suda çözünmeyen atıklara bağlanarak, bunun gibi metabolik atıkların etkisiz hale getirilmesini sağlar.
Albümin Testi Nedir?
Albümin testi, kan ve idrar numunelerinin laboratuvar ortamında çeşitli kimyasal yollarla incelenerek albumin miktarının ölçüldüğü biyokimyasal bir testtir. Rutin sağlık taramaları sırasında doktor tarafında yapılması önerilir.
Albümin testi; hastanın karaciğer, böbrek gibi organlarına ait hastalıkların tanısında ve takibinde hekim tarafından istenebilir.
Hastanın dengeli beslenip beslenmediğinin kontrolünün yanında dehidrasyon tanısı ve takibi için de albümin testi yapılabilir.
Bulantı, kusma, iştah kaybı, sindirim problemleri, kilo kaybı, idrar-dışkı renginde değişiklik, yorgunluk ve sarılık gibi karaciğer hastalıkların tanısı için albümin testi yapılır.
Böbreklerdeki hasarlanmadan kaynaklanan nefrotik sendrom belirtileri olan, ödem oluşumu, idrar miktarının azalması, köpüklü idrar, ishal, karın ağrısı, bacaklarda-ayaklarda şişlik gibi belirtilerin ortaya çıkmasında albümin testi yapılabilir.
Albüminin Normal Değeri Nedir?
Karaciğer tarafından sentezlenen albümin, kanın içerisinde bulunan 3 proteinden en çok olanıdır. Albümin seviyesi, kan ve idrar olmak üzere iki farklı şekilde laboratuvar testleri ile ölçülebilir. Normal değerler testin yapıldığı laboratuvara, yaş ve cinsiyete göre küçük farklılıklar gösterebilir ancak ortalama olarak:
Albüminin normal değeri yetişkinlerde kan düzeyinde;3.4 – 5.4 g/dL
Albüminin normal değeri idrarda; 0-8 mg/dL’dir.
Albümin Düşüklüğü Nedir?
Laboratuvar ortamında yapılan kan testinin incelenmesi sonucunda albümin seviyesinin normal değerin altında olmasına albümin düşüklüğü denir.
Albümin düşüklüğüne genelde karaciğerde yeterli albümin sentezlenmemesi, aşırı albümin kaybı veya albümin yıkımı neden olabilir.
Albümin düşüklüğüne bağlı olarak da onkotik basınç dengelenemez. Onkotik basınç dengelenmediği için büyük proteinler kılcal damar gibi dar alanlardan geçemez.
Dolayısıyla albümin düşüklüğü yaşayan kişilerin vücut dokularında sıvı birikimi dediğimiz ödem ortaya çıkar. Bu ödeme bağlı olarak özellikle el-ayak bileklerinde, bacak ve yüz, göz kapaklarında şişlikler oluşur.
Albümin Düşüklüğünün Nedenleri Nelerdir?
Aşırı alkol kullanımında, hepatit, siroz gibi bazı karaciğer hastalıkları albüminin karaciğerde yeterince sentezlenememesine yol açar.
Diyabet, mide ülseri, kronik ve romatizmal hastalıklardan bazıları, hipotiroidi, hipoadrenalizm, büyüme hormonu bozuklukları albumin düşüklüğüne neden olabilir.
Mide ameliyatları, uzun süreli açlık gibi beslenme bozuklukları, düşük proteinli beslenme kan içerisindeki albüminin düşmesine neden olabilir.
Kanamalar, ishal, travmalar, yanık, çölyak hastalığı ve nefrotik sendromlar gibi durumlarda albümin düşüklüğü görülebilir.
Kalp yetmezliğinde, bazı ilaç kullanımlarında ve aşırı su tüketiminde (kanın hacmini artışına yol açar) albümin düşüklüğü ile karşılaşılabilir.
Albümin yıkımı dediğimiz durum ise ateş, gebelik zehirlenmesi, tiroit rahatsızlıkları, cushing hastalığı gibi rahatsızlıklarda meydana gelebilir.
Albümin Düşüklüğünün Belirtileri Nelerdir?
Vücudun bazı bölgelerinde sıvı birikimi (ödem)
Halsiz ve yorgun hissetme
Karın ağrısı, bulantı, kusma gibi mide sorunları
İştah kaybı ve buna bağlı olarak kilo kaybı
Vücutta kolaylıkla oluşan morarmalar
İdrar ve dışkı renginde değişiklik
Özellikle gece artan sık idrara çıkma durumu
Nefes darlığı gibi solunum problemleri
Erkeklerde görülen cinsel işlev bozukluğu
Albümin Yüksekliği Nedir?
Laboratuvar ortamında yapılan kan düzeyindeki albüminin normal seviyesinin (5.5 g/dL) üzerinde olmasına albümin yüksekliği denir. Albümin düşüklüğüne göre daha nadir görülen bir rahatsızlıktır.
Albümin Yüksekliğinin Nedenleri Nelerdir?
Çoğunlukla sıvı eksikliğinden kaynaklanan albümin yüksekliği; aşırı terleme, ishal, diyabet, idrar söktürücü ilaçların kullanılmasında ve tedavi için kan yoluyla albümin alınmasına bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Özellikle diyabet varlığında meydana gelen fazla miktarda sıvı atımı albümin yüksekliğine ve düşüklüğüne neden olabileceği için diyabet hastalarının rutin kontrol testleri arasındadır.
Yeterince vücuda sıvı alınmadığında veya vücudun susuz kaldığını gösteren albümin yüksekliğinde bol su tüketilmeli ve proteinden zengin besinlerden kaçınılmalıdır.
Sağlıklı ve dengeli beslenme albümin yüksekliğinin tedavisinde önemli rol oynar.
Albümin Yüksekliğinin Belirtileri Nelerdir?
Halsizlik-yorgunluk, uyku ihtiyacının artması
Baş dönmesi
Ağızda kuruluk
Karında hissedilen ağrı
Kemiklerin sızlaması
İdrara çıkma da artış
Albümin, Prealbümin ve Mikroalbümin Testleri Arasındaki Fark Nedir?
Albümin ve mikroalbümin aynı moleküldür. Ancak prealbümin okunuşunu ile benzer olsa da tamamen albüminden ilişkisiz bir moleküldür.
Albümin testleri daha çok böbrek ve karaciğer hastalıkların tanısında kullanılan testlerdir.
Prealbümin testi, cerrahiden önce ve sonra hastaneye yatırılmışsanız beslenme durumunuzun kontrol edilmesini sağlayan bir protein testi türüdür. Albümin testleri daha çok böbrek ve karaciğer hastalıkların tanısında kullanılan testlerdir. Ancak prealbümin beslenme durumunda oluşan değişiklikleri daha kısa sürede belirlemede albümine göre daha yaygındır.
Mikroalbümin testleri ise çok düşük albümin düzeylerini ölçmekte ve böbrek hastalığı gelişmesinde risk olup olmadığını gösteren bir testdir.
Albüminüri Nedir?
Albüminüri, protein albüminin idrarda anormal bir şekilde bulunması ile oluşan patolojik durumdur. Albumin, bir plazma proteinidir ve sağlıklı bir insanın idrarında az miktarda bulunabilir.
Kanda belli bir miktar albümin bulunması normal bir durumdur ancak idrarda çok miktarda rastlanırsa albüminüri (proteinüri) olarak adlandırılır.
Sağlıklı böbreklerde albüminin kandan idrara geçişine izin verilmez. Hasarlı bir böbrek ise albümini tutamayarak idrara geçmesine izin verir. Yani böbrek hastalığı olan insanların idrarında albümine daha çok miktarlarda rastlanır.
Albüminüri Belirtileri Nelerdir?
Albüminürinin belirtileri böbrek çok hasar gördüğünde ve idrardaki protein seviyesi yükselince ortaya çıkmaya başlayacaktır. Bu belirtiler ise, el- ayak bileklerinde şişlik, karın veya yüz bölgesindeki şişliklerdir.
Albüminüri Nedenleri
Albüminüri genellikle böbrek fonksiyon bozukluğundan kaynaklanır.
Nefrotik sendrom, hiperglisemi, nefropati, glomerulonefrit, yüksek tansiyon, kardiyovasküler hastalıklar, kronik enflamatuar gibi rahatsızlıklar böbrek fonksiyon bozukluğuna neden olabilir.
Yorucu egzersizler de böbreklere zarar vermeden patojenik olmayan albüminüriye neden olabilir.
Albüminüri Tanısı
Albüminüriyi teşhis etmek için idrar testi yapılır.
Albuminüri tanısı için altın standart 24 saatlik idrarda ölçülen albumin miktarıdır.
Strip testinde ise kimyasal kağıt şerit numune idrarın içine daldırılır. Kağıdın renginin değişmesi ile idrarda yüksek protein bulunduğu anlaşılır.
Ayrıca tıpkı serumda bakıldığı gibi biyokimyasal tepkimeleri ölçen laboratuvar cihazlarında da bakılır.
Albüminüri Tedavisi
Doktorunuz albüminürinin tanısını koyduktan sonra ilk önce albüminüriye neden olacak faktörü bulacaktır. Ve gereken tedaviye o faktörü ortadan kaldırmak üzere başlayacaktır.Örneğin;
Diyabetin neden olduğu bir albümin varsa kan şeker düzeyini kontrol altına almak için gerekli tedavi verilir.
Yüksek tansiyon neden olursa yaşam tarzında değişiklik ve doktorun önerisiyle ilaçlar kullanılır.
Aşırı ödemi olan kişilere doktor tarafından fazla su atımına yardım olacak ilaçlar verilir.
Böbreklerinde ciddi problem yaşayan kişilerde diyaliz ve böbrek nakli yapılabilir.
Kişide albüminüri tanısı konduktan sonra doktorun reçete ettiği ilaçlar kullanılmalıdır. Diyet programlarına sıkıca uyulmalıdır. Aynı zamanda kilo ve tansiyon için önemli olan düzenli egzersizler yapılmalı ve yaşam tarzına değişiklikler yapılmalıdır.
Sıkça Sorulan Sorular
Evde Albüminüri Nasıl Tedavi Edilir?
Evde uyacağımız adımlardan ilki doktorun önerdiği diyettir. Eğer diyabet hastasıysanız ve tansiyonunuz varsa, çok miktarda taze meyve ve sebze tüketilmeli, buğday ve karbonhidrat içerikli besinlerin tüketimi ise azaltılmalıdır.
Bolca su içilmeli ve düzenli egzersiz yapılmalıdır.
Albumin Testi için numune nasıl toplanır?
Küçük bir miktar kan numune olarak yeterli olacaktır.
Anabolik steroidler, androjen, büyüme hormonu, Insülin gibi ajanlar test sonucunu etkileyebilir. Ancak doktorunuz bunun için gerekli önlemini alacağından lütfen doktorunuza haber vermeden ilaçlarınızı kesmeyiniz.