ALT (SGPT) Testi
Kocaeli Sistem Laboratuvarlar Grubu

Karaciğer Hasarı Neden Oluşur?

Karaciğer, insan vücudunun önemli organlarından biridir. Karın bölgesinin sağ üst tarafında bulunan karaciğer ortalama olarak 1.4 kg ile 1.7 kg arası ağırlığa sahiptir. Yumuşak bir dokusu olan karaciğerin rengi ise pembe ile kahverengi tonları arasındadır.
Karaciğerin ana görevleri:

√ Yediklerimizi hücrelerin kullanabileceği maddelere çevirir.

√ Safra asidi sentezler.

√ Kan pıhtılaştırıcı faktörleri, enzimleri ve proteinleri üretir.

√ Enerji  depolar.

√ İlaç ve alkol gibi toksik maddeleri filtre eder.
Karaciğer Hasarına Sebep Olabilecek Etkenler:

    Alkol
    Aşırı kilo
    Uzun süreli ilaç kullanımı
    Bazı ilaç grupları

Karaciğer Hasarına Sebep Olan Hastalıklar:

    Karaciğer yağlanması
    Karaciğer kanseri ve kistleri
    Karaciğer kistleri
    Karaciğer sirozu
    Diyabet hastalığı
    Viral hepatit A, B ve C enfeksiyonları
    Pankreas iltihabı
    Kalp yetmezliği

ALT İle Ne Test Edilir?

ALT enziminin en yoğun bulunduğu organ karaciğerdir ancak  daha az oranda böbrek, kalp ve kaslarda da ALT bulunmaktadır.

Sağlıklı bir insanın kanında belli bir seviyede bulunan ALT bireyin karaciğerinde yukarıda bahsettiğimiz herhangi bir sağlık problemi oluştuğunda yükselmeye başlar.

Kanda  ALT değerlerinin normalden yüksek olması karaciğer hücrelerinin zarar gördüğünün ve karaciğer de hasar olduğunun bir belirtisi olabilir.

ALT seviyesinde yükselme görülmesinin en yaygın sebepleri arasında karaciğer yağlanması ve hepatit hastalığı başta olmak üzere bazı ilaçlar ya da vücuttaki toksinler sayılabilir.
ALT Testi İçin Hangi Numune Alınır?

ALT testi için hastalardan kan örneği alınmaktadır. Kan, hastanın kolunda bulunan damardan alınır.
ALT Testi İçin Herhangi Bir Hazırlık Yapmak Gerekir Mi?

ALT testi için numune alınmadan önceki 24 saatte alkol alınmaması istenir.
ALT Testi Ne Zaman İstenir?

Karaciğerde herhangi bir sağlık probleminin olduğu düşünülüyorsa hekim tarafından ALT testinin yapılması istenir. Karaciğer problemi yaşayan bireylerde bazı belirtiler bulunmaktadır. Bu belirtiler:

    Güçsüz ve bitkin hissetme
    İştah kaybı
    Bulantı
    Kusma
    Karında şişkinlik
    Karın ağrısı
    İdrar renginin koyu olması
    Dışkı renginin açık olması
    Kaşıntı

Yukarıdaki belirtileri gösteren bireyler için genellikler diğer AST gibi diğer karaciğer enzimleriyle birlikte ALT testi de istenir.

Kanda yüksek çıkan ALT seviyesi karaciğerde olumsuz giden bir şeyler olduğunu göstermekle beraber sadece ALT seviyesini bilmek hasar hakkında tam fikir vermeyebilir. Özellikle aşağıdaki klinik tabloya sahip kişilerde daha detaylı tanı testleri istenir.

Hepatit geçmişi bulunan bireyler

Alkol tüketen bireyler

Ailede karaciğer rahatsızlığı olan bireyler

Karaciğer sağlığını olumsuz etkileyen ilaçları kullanan bireyler

Fazla kilolu olan bireyler

Diyabet hastaları
ALT Dışında Uygulanan Karaciğer Testleri Nelerdir?

Doktorunuz sizi muayene edip klinik bilgilerinizi aldıktan sonra karaciğer hasarından şüphelenir ise  AST, ALT, GGT, Alkalen Fosfataz(ALP), Total Protein, Bilirubin gibi karaciğer fonksiyon testleriyle birlikte aşağıdaki testleri de isteyebilir.

Hepatit A, B, C testi

Karaciğer biyopsisi

Demir testleri
ALT Testi Sonucunun Anlamı Nedir?

ALT değeri kadınlarda ve erkeklerde farklıdır. Kadınlar için normal ALT değeri 7 – 35 U/L olarak kabul edilmektedir. Erkeklerde ise normal ALT değeri 10 – 40 U/L olarak kabul edilmektedir.

Normal sınırın üstünde olan ALT değerleri karaciğer sağlığının riske girdiğine işaret edebilir.

Eğer normal değerin en az 10 katı ve üzeri değerler mevcutsa genellikle o bireylerde akut hepatit ve viral enfeksiyon bulunmaktadır. Akut hepatit hastalarının değerleri 1 – 2 ay kadar yüksek kalır. Değerlerin normale dönmesi ise 3 – 6 ay kadar sürmektedir.

Klinik biyokimyada yaygın olarak kullanılan ALT seviyesinin değerlendirilmesi belirli bir bilgi birikimi ve deneyimi gerektirir.

Karaciğer Hasarının şiddeti ve prognozu hakkında tek başına fikir verebilecek bir test yoktur. Hekiminiz klinik durumunuzu ve ilgili biyolojik tanı belirteçlerini bir arada değerlendirir.

AST, ALT,GGT, alkalen fosfataz, total protein, bilirubin gibi karaciğer fonksiyonları ile bağlantılı testlerin sonuçları karşılaştırılır ve böylece karaciğer hastalığının türü ve şiddeti tespit edilmeye çalışılır.
ALT Hakkında Bilmem Gereken Bir Şey Var Mı?

ALT değerlerinin yükselmesine neden olan bazı etkenler vardır.

Kas dokusu içine aşı yapılması ya da ilaç verilmesi, zorlu egzersiz yapılması gibi etkenler ALT değerinin hafif yüksek çıkmasına neden olabilir.

Hastalar tarafından kullanılan ilaçların bir kısmı karaciğeri etkilemektedir. Fakat bu ilaçları kullanan hastaların sadece küçük bir kısmının karaciğeri olumsuz etkilenmektedir. Doğal sağlık ürünü olarak kullanılan ürünler de ALT değerlerinin yükselmesine neden olabilir.

Beslenme düzeninde olan bozukluklar nedeniyle ALT değeri yüksek çıkabilir. Beslenme düzeni normale döndüğü zaman ALT değeri de normale dönecektir.
ALT Değerlerinin Yükselmesinde Başka Hangi Rahatsızlıklar Etkilidir?

ALT yoğunluklu olarak karaciğerde bulunan bir enzim olduğundan AST testine göre daha spesifiktir. Vücudu etkileyen diğer rahatsızlıkların ALT nin yükselmesindeki etkisi daha azdır.

Örneğin kalp ve iskelet kasında oluşan hasarlarda ALT değerinde az da olsa yükselme görülebilir..