Amilaz Testi
Amilaz, büyük çoğunluğu pankreas tarafından bir kısmı ise tükürük bezleri tarafından sentezlenen; karbonhidratların sindiriminde kullanılan bir sindirim enzimidir.
Daha önceleri serum amilazının pankreasa özgün olduğu düşünülmesine rağmen yapılan son çalışmalar sonucunda serum amilazlarının ayrıca tükürük bezleri, ince bağırsak mukozası, yumurtalıklar, plasenta, karaciğer ve fallop tüpleri tarafından üretildiğini göstermiştir. Pankreas ve tükürük izoenzimleri serumda bulunur.
Amilaz enziminin düzeylerinde meydana gelebilecek herhangi bir bozulma, pankreas hastalıkları başta olmak üzere birçok sağlık sorunundan kaynaklanabilir.
Vücuttaki amilaz düzeyleri hakkında bilgi sağlayan amilaz testi, kan ya da idrar testi olarak iki şekilde uygulanabilir. Yapılan amilaz testi sonucu hekim tarafından incelenerek tedaviye yönelik uygulamalar yapılabilir veya daha detaylı tanı testlerine başvurulabilir.
Amilaz Testi Nedir ?
Amilaz testi; kan veya idrardaki amilaz düzeyinin ölçüldüğü bir laboratuvar testidir. Pankreas tarafından üretilen amilaz, pankreas kanalı ile duodenuma (onikiparmak bağırsağı) giderek besinlerdeki karbonhidratların parçalanmasını sağlar. Pankreas rahatsızlıkları meydana geldiğinde kan dolaşımına yüksek düzeylerde amilaz karışarak kan ve idrardaki amilaz konsantrasyonlarını arttırır.
Amilaz, ayrıca tükürük bezleri tarafından da salgılanır ve tükrükte çalışan amilaz enzimi sayesinde nişastanın sindiriminin ağızda başlaması sağlanmış olur.
Amilaz Testine Ne Zaman İhtiyaç Duyarım ?
Ekonomik ve pratik olması ve pek çok sağlık sorununun teşhisinde yol gösterici olması sebebiyle amilaz testi genellikle doktorunuz tarafından istenen rutin kontrollerde ve check up panellerinde yer alabilen bir kan testidir. Çoğunlukla pankreas hastalıklarının tanı ve takibinde kullanılır.
Ateş
Şiddetli karın ağrısı
Mide bulantısı semptomlarında istenebilir.
Amilaz Testi Referans Aralığı
Amilaz testi sonucunda beklenen normal değer testin uygulandığı laboratuvarın kullandığı yönteme göre farklılıklar gösterebilir. En doğru değerler laboratuvar test raporunuzda not edilmiş olmalıdır.
0-30 gün 0-6 U/L
1-6 ay 1-17 U/L
6 ay – 1 yıl 6-44 U/L
1-3 yaş 8-79 U/L
4-17 yaş 21-110 U/L
18 yaş ve üzeri 28-100 U/L
Amilaz Testi İçin Gerekli Numune Nedir ?
Amilaz testi , koldaki bir damardan (ven) alınan kan veya 24 saatlik idrar numunesi üzerinde gerçekleştirilir.
Amilaz Düzeyi Neden Yükselir ?
Vücuttaki amilaz düzeylerini araştırmaya yönelik yapılan amilaz testleri, genellikle bir hastalığa tanı koymak veya rutin kontrolleri gerçekleştirmek için istenir. Büyük bir kısmı pankreas tarafından üretilen amilaz adlı sindirim enzimi, sıklıkla pankreasta meydana gelen rahatsızlıklar sonucunda artıp azalır. Akut pankreatit ise bunlardan en sık karşılaşılanıdır.
Serum amilaz düzeyi pankreatitin başlangıcından itibaren yükselmeye başlar, 6-12 saat
içerisinde en yüksek seviyeye ulaşmakla birlikte, 3-5 günde normal seviyelerine indiği gözlenir.
Amilaz enzim düzeyindeki ölçümlerde normal referans aralığına göre birkaç puanlık değişiklikler genellikle önemli olmamakla birlikte özellikle akut pankreatit vakalarında serum amilaz değeri üst sınıra oranla 4 ile 6 kat daha yüksek olarak gözlenir. Ayrıca pankreas kanalı tıkanıklığı ve pankreas kanserindeserum amilaz düzeyleri anlamlı derecede yükselebilmektedir.
Pankreatitin yanı sıra amilaz düzeylerinde yükselmeye sebep olabilecek bazı durumlar şu şekildedir:
Böbrek rahatsızlıkları
Tükürük bezi rahatsızlıkları
Makroamilaz ( Amilaz molekülünün büyük olması sebebiyle böbreklerden atılamaması ve kandaki amilaz düzeyinin artış göstermesi)
Akciğer kanseri
Yumurtalık kanseri
Safra yolları rahatsızlıkları
Sindirim sistemi rahatsızlıkları
Alkol kullanımı
Amilaz Düzeyi Neden Düşer ?
Amilaz düzeylerinde azalma nadir karşılaşılan bir tablodur. Düşük düzeylerde seyreden sonuçlar; amilaz üretiminin gerçekleştiği organlarda aktivitelerin azalması sonucu meydana gelebilir. Pankreas ve tükürük bezlerinin çalışmasını azaltan ilaçların kullanılması da enzim aktivitesini etkileyebilir.
Ayrıca kan ve idrarda meydana gelen amilaz düşüklüğü , pankreastaki amilaz yapan hücrelerde kalıcı hasarı da gösterebilir.
Pankreas yetmezliği
Özellikle ilgili dokulardaki tümör sebebiyle, tüm pankreasın çıkarılması
Kistik fibrozis
Karaciğer hastalıkları
Paylaş:
Danışma Hattı:
0 262 331 69 79
