Anti- Müllerian Hormon (AMH) Testi
AMH Testi, kadınlarda yumurtalık hücreleri tarafından yumurtalıktaki yumurta rezervinden , erkeklerde testis hücrelerinden salgılanan Anti Müllerian Hormon seviyesinin kandaki miktarının laboratuvar koşullarında ölçüldüğü bir testtir.
Anti Müllerian Hormon seviyesi kadınlarda yumurtalık sağlığının ve yumurta rezervinin ölçülmesinde en önemli göstergelerden biridir. Tıpta özellikle kısırlık veya tüp bebek gibi alternatif üreme yöntemlerinin araştırılmasında sıklıkla kullanılır.
Yapılan araştırmalar adet döngüsü sırasında önemli dalgalanmalar gösteren FSH ve diğer üreme hormonları gibi yumurtalık rezervi hakkında bilgi veren belirteçlerin aksine, kandaki AMH düzeyinin çok daha az değişkenlik göstermesi sebebiyle daha güvenilir bir belirteç olduğunu göstermiştir.
Ayrıca yine kadınlarda adet bozukluklarının ve menopoz durumunun değerlendirilmesinde başvurulan AMH seviyesi doğurganlık ve hamile kalma yetkinliğinin takibinde de başvurulan biokimyasal bir belirteçtir.
Bunların dışında bazı patolojik durumlarda örneğin, polikistik over sendromu değerlendirilmesinde ve bazı yumurtalık kanseri hastalarının tedavisinin takibinde de sıklıkla başvurulan bir hormon testidir.
Bebeklik döneminde ise belirsiz cinsel organ ve diğer interseks durumları olan bebeklerin değerlendirilmesi ile bebeklerde ve çocuklarda testis fonksiyonlarının değerlendirilmesinde AMH seviyesine başvurulur.
AMH Normal Değeri Kaçtır?
Kadınlarda antimüllarian hormon normal kan değeri hakkında tıp uzmanları arasında net bir görüş birliği olmasa da genel kanı olarak 1-3 ng/dl arasında olmasıdır bu değer bazı araştırmacılara göre ise 2-4 ng/dl arası normal kabul edilir. 1 ng/dl altındaki değerler yumurta rezervinin azaldığına işaret ediyor olabilir.
AMH Hormonu Nedir? Görevi Nelerdir?
AMH hormonu aslında hem erkeklerde hem de kadınlarda salgılanan bir hormondur. İnsan vücudunda çeşitli fonksiyonları olmasına rağmen başlıca fonksiyonu bebeğin anne karnında gelişme döneminden itibaren cinsiyet farklılaşmasını sağlamaktır.
Erkeklerde Anti Müllerian Hormonun görevi fetal yani anne karnında cinsiyet gelişimi sırasında , mullerian kanalların kadın üreme organlarından olan uterusa gelişmesini önleyerek erkek üreme sisteminin meydana gelmesini sağlamaktır. Aksi durumda yani AMH yokluğunda ise fetusta, mullerian kanalları ve yapıları doğal olarak dişi üreme sistemine gelişir.
AMH serum konsantrasyonları 2 yaşın altındaki erkeklerde yüksek olarak bulunur ve daha sonra belirgin bir düşüş gerçekleştirerek ergenlik dönemine kadar giderek azalır.
Kadınlarda ise serum AMH konsantrasyonları doğumda çok düşüktür, ergenlikten sonra zirve yaparak doğurganlık özelliğini arttırmakta, daha sonra ilerleyen yaşla birlikte giderek azalmaktadır ve son olarak menopozda tespit edilemez hale gelmektedir.
AMH seviyesinin bilinmesi doktorunuza yumurtalık rezerviniz ve yumurta miktarında azalma ya da erken menopoz gibi olumsuzlukların tespitinde bilgi vermektedir.
AMH Testi Neden İstenebilir?
AMH testleri şunlar için kullanılabilir:
Menopozun başlangıç tarihinin tahmin edilebilmesi açısından istenebilir.
Menopoz bir kadının hayatında adet dönemlerinin durduğu ve artık hamile kalamadığı zaman bölümüdür. Genetik faktörler, yaşanılan bölge ve ırklara göre farklılıklar görülmesine rağmen ortalama olarak 50 yaşlarından itibaren menopoz başlayabilir.
Erken menopozun oluşup oluşmadığını öğrenmek için istenebilir.
Tüp bebek tedavisi görecek anne adayının yeterli yumurtalık rezervine sahip olup olmadığını değerlendirmek için istenebilir.
Kadınların çocuk sahibi olmayı erteleyip ertelememe gibi bir kararsızlığı olduğunda doğurganlık durumunun devamlılığının ölçümlenmesi ve gerekirse yumurta dondurma işlemini uygulama kararının alınmasını değerlendirmek için istenebilir.
Amenore nedenini, adet görmeme nedenini bulmaya yardımcı olması açısından da AMH düzeyi aydınlatıcı olabilir.
Kadınlarda kısırlığa da neden olabilen ve hormonal bir bozukluk olan polikistik over sendromunun (PKOS) teşhisi için istenebilir.
Belirli yumurtalık kanseri türlerine sahip kadınların tedavi süreçlerinin takibi için istenebilir.
Tüp bebek tedavilerinde erkeklerde AMH hormonu erkeğin sperm üretme kapasitesini ve sperm kalitesinin ölçülmesinde de yardımcı olabilmektedir.
Açıkça tanımlanamayan cinsel organları olan bebeklerin erkek veya kadın olarak kontrol edilmesi için istenebilir.
Görünür testisleri olmayan erkek bebekte, düşük AMH seviyeleri normal ise testislerin henüz inmediğini ancak karın bölgesinde olduğunu açıklayabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
AMH Testi Menstural Döngünün (Adet döneminin) Hangi Döneminde Yapılır ve Nasıl Yapılır?
AMH testinin yapılması için özel bir dönem gerekmemektedir AMH adet ve yumurtlama döngüsü süresince diğer yumurtalık hormonları gibi değişiklik göstermez. Bu sebeple adetin kaçıncı günü tahlil yapılırsa yapılsın aynı değerler elde edilir. Adet kanaması olan dönem dahil olmak üzere her dönemde tahlil yapılabilir.
Tahlilin yapılabilmesi için açlık gerekmemekle birlikte aynı gün yapılacak olan farklı testleriniz olabileceği ve açlık gerekebileceği göz ardı edilmemelidir.
AMH Testi diğer kan tahlillerinde olduğu gibi koldaki damardan alınan küçük bir miktar kan ile kısa süre içerisinde yapılabilmekte ve laboratuvara geliş saatinize göre aynı gün veya ertesi gün sonuç verilebilmektedir.
AMH Test Sonuçları Ne Anlama Geliyor?
Çocuk sahibi olmak isteyen kadınlarda, sonuçlar hamile kalma şansınızın ne olduğunu göstermeye yardımcı olabilir.
Yüksek AMH seviyesi hamile kalma şansının daha iyi olduğu anlamına gelebilir ve eğer hamilelik süreci konusunda kararsızsanız hamile kalmaya çalışmadan önce daha fazla zamanınız olabilir.
Düşük seviyede ölçülmüş AMH değeri, hamile kalmakta sorun yaşayabileceğiniz anlamına gelebilir. Bu bilgi hamile kalma süreniz hakkında karar vermenize yardımcı olurken , yumurta dondurma gibi geleceğe dönük eylemler yapma kararınıza da destek olabilir.
Ayrıca düşük seviyede ölçülen AMH menopoz sürecine girebileceğinizin habercisi de olabilir. Genç kızlarda ve menopoz sonrası kadınlarda düşük bir AMH seviyesi normaldir.
Çok yüksek mesela normalin 2 veya 3 katı kadar ölçülmüş AMH seviyesi, polikistik over sendromu (PKOS) olduğu anlamına da gelebilir.
Yumurtalık kanseri tedavisi görüyorsanız, testiniz tedavinizin işe yarayıp yaramadığını gösterebilir.
Erkek bebeklerde, düşük AMH seviyesi, açıkça erkek veya kadın olmayan cinsel organlara neden olan genetik veya hormonal bir sorunun işareti olabilir.
Testisleri henüz doğru yere inmemiş bebeklerde AMH seviyeleri normalse, bebeğin çalışan testisleri olduğu anlamına gelebilir, ancak doğru yerde değildir. Bu durum doktorunuzun kararına göre cerrahi veya hormon tedavisi ile tedavi edilebilir.