ASO Testi
Kocaeli Sistem Laboratuvarlar Grubu

A grubu Streptococcus bakterileri vücutta;  sıklıkla boğaz enfeksiyonları ve selülit, piyoderma ve impetigo gibi deri enfeksiyonlarına, romatizmal ateş ve gromerulonefrite sebebiyet vermektedir.

Birçok sayıda hastalığın streptokok enfeksiyonundan kaynaklandığı bilinmekle birlikte; Antistreptolizin O (ASO) testi, tanı için kullanılan en yaygın serolojik testtir. (Chen, Z., vd, 2014)

ASO testi, GAS bakterileri vücuda girdikten sonra yaklaşık olarak 1 – 3 hafta arasında doğru sonuçlar vermektedir. Bunun sebebi ise bu süreç içerisinde vücutta bakteriye karşı antikorların henüz üretilmemiş olmasıdır.

Testlerin erken vakitte yapılması halinde henüz antikor oluşmayacağından dolayı yanlış sonuç alma ihtimali oldukça yüksektir.
ASO Testine Ne Zaman İhtiyaç Duyulur?

Doktorunuz romatizmal ateş, boğaz enfeksiyonu, deri enfeksiyonları ve glomerülonefrit gibi klinik semptomlar gösterdiğinizde  yakın zaman içerisinde  A grubu Streptococcus bakterileri tarafından  enfekte olup olmadığınızı öğrenmek için  ASO testi isteyebilir.

ASO antikorları, strep enfeksiyonuyla karşı karşıya kaldıktan yaklaşık 1 hafta ile 1 ay süre zarfında üretilmekte ve enfeksiyondan 3-5 hafta sonra zirveye ulaşmaktadır. Bu süreçten sonra azalan ASO için 1-3 haftalık sürecin ölçüm için doğru olabileceği düşünülmektedir.
ASO Yüksekliği Nelere Sebep Olur?

Streptokok adı verilen enfeksiyonun vücutta uzun süreli varlığı; kalp, böbrek ve eklem gibi rahatsızlıklara sebebiyet verebilmektedir. Bu nedenle herhangi bir şüphe dahilinde tarama testleri önerilmekte ve mevcut hastalığın varlığı kontrol edilmelidir.

Testlerin ASO yüksekliğini doğrular nitelikte çıkması kişilerde kalp, böbrek gibi rahatsızlıkların varlığını doğrulamaz. Yalnızca streptokok enfeksiyonunun varlığını doğrular.

Bireylerde Streptokok enfeksiyonu saptanması halinde direkt olarak tedaviye başlanmalı ve böbrek yetmezliği, böbrek iltihabı ve kalıcı kalp hasarı gibi olası riskler kontrol altına alınmalıdır.
ASO Normal Değeri Kaç Olmalıdır?

Referans aralıkların üzerinde seyreden ASO değeri; yakın zamanda streptokok bakterileri ile bir komplikasyona maruz kaldığınızı gösterebilmektedir.

Normal düzeylerde seyreden test sonuçlarında halen bir bakteri şüphesi bulunuyorsa doktorunuz tarafından ikinci bir antikor testine tabi tutulabilirsiniz Bu tür hastalar için anti-DNase B gibi alternatif bir streptokok antikor testinin yapılması önerilebilir.

İkinci testin de negatif çıkması halinde söz konusu komplikasyonların başka bir bakteriden kaynaklı olabileceği düşünülmektedir.

Enfekte olduğu düşünülen ve enfeksiyona maruz kaldıktan yaklaşık olarak 1 – 3 hafta sonra uygulanan testte ASO referans aralığı genel olarak şu şekildedir:
çocuk     <150 IU/mL
yetişkin     <200 IU/mL

Yapılan çalışmalar, yaşla birlikte önemli oranda farklılıklar görülen referans değerlerinde  farklı etnik grupların serum ASO değerlerinde de değişim olduğunu vurgulamaktadır. (Chen, Z., vd, 2014)

ASO testi ve diğer testlerde verilen referans aralıkları laboratuvara göre değişiklik gösterebilmektedir. Bu durumda danışmış olduğunuz laboratuvar tarafından genellikle test  raporunuzda bilgilendirilirsiniz.

Ayrıca bilinmesi gerekir ki; ASO antikoru strep enfeksiyonuna maruz kalmamış kimselerde ya yoktur ya da düşük düzeylerde seyretmektedir.
ASO Yüksekliğinde Hangi Belirtiler Gözlenir?

Doktorlarca şüphe edilen bir strep enfeksiyonu varlığında istenen ASO testinde belirli semptomlar gözlemlenmektedir. Bu semptomlar genellikle;

Cilt enfeksiyonu / döküntüleri olmakla birlikte romatizmal ateş ve glomerüleonefrit semptomlarını da içermektedir. Romatizmal ateş, streptokok adlı bakterinin yol açtığı bir hastalıktır ve belirtileri genel olarak şu şekildedir:

    Ateş
    Gezici eklem ağrısı ve eklemlerde şişme, kızarıklık
    Çabuk yorulma
    Deri altında şişlikler
    Sydenham koresi: Sydenham Koresi, A grubu beta-hemolitik streptokok (AGBHS) enfeksiyonlarının neden olduğu otoimmün bir hareket bozukluğudur.

Böbreklerdeki küçük liflerin iltihaplanması sonucu ortaya çıkan glomerülonefrit belirtileri ise şu şekildedir:

    Yorgunluk
    Kanlı idrar
    Ciltte döküntü
    Hipertansiyon
    Ödem
    Azalmış idrar miktarı

Yapılan testlerde bu belirtilerin başka durumlarda da görülebileceği unutmamalıdır.
Bademcik Ameliyatının ASO Testi Üzerine Etkisi

Kornik tonsillit (bademcik iltihabı) ile başvuran çocuklarda tonsillektominin (bademciklerin alınması) belirlenmesinde antistreptolizin O (ASO) öneminin değerlendirildiği bir çalışmada; kronik tonsillit tedavisi için tonsillektomi geçiren 4 – 17 yaşları arasında değişen 54 hasta takip edilmiştir. Hastalar ameliyattan önce bademcik yüzeyinden alınan örneklerle bakteriyolojik incelemeye tabi tutuldu ve serumdaki (kanın sıvı kısmı) antistreptolizin O değerleri cerrahi girişimden önce, 6 ay sonra ve 12 ay sonra belirlendi.

Ameliyattan önce elde edilen bilgilere göre; 54 hastanın 42’sinde 273 ile 1880 IU / mL arasında değişen ASO tespit edildi. Geri kalan 12 hastanın ASO değerleri ise normal (13 ila 124 IU / ml) seviyedeydi. Bademciklerin çıkarılması ile başlangıçta saptanan antistreptolizin O değerlerinde önemli bir düşüş yaşandı.

Düşüş yaşanan ASO değerleri; 6 ve 12 ay sonraki dönemde hastaların 6 ayda %69’unda, 12 ayda ise %82’sinde normal değerlerin üzerinde kaldı.  Fakat ameliyat öncesi ASO değerleri yüksek düzeylerde saptanan kişilerde ameliyat sonrasında da herhangi bir normalleşme yaşanmadı ve ASO düzeyleri yüksek seyretti.  Yapılan bu çalışmada çocuklarda yapılan bademcik ameliyatı için ASO’nun geçerli bir gösterge olmadığı sonucuna varılmıştır. (Boiko, N.V., vd. 2019)