Hemoglobin (HGB) Nedir?
Kocaeli Sistem Laboratuvarlar Grubu

Hemoglobin Testi Neden Yapılır?

√ Hemoglobin, vücudumuzun  genel sağlık durumu hakkında bilgi verir.

√ İçeriğinde bolca demir bulunduğundan özellikle demir eksikliğinden kaynaklı ortaya çıkan hastalıkların teşhisi için önemli bir bulgudur.

√ Hemoglobin kemik iliği tarafından üretilir. Dolayısıyla kemik iliği hastalıkları hakkında da hemoglobin bize bilgi verir.

Hemoglobin, kanda belli bir değer aralığında bulunur. Bu değer aralığının altında ya da üstünde değer çıkması kimi zaman patolojik kimi zamanda kişinin günlük yaşam tarzına veya beslenme alışkanlıklarına bağlı olarak da ortaya çıkar. Kanımızdaki hemoglobin miktarının olması gereken normal değerden yüksek yada düşük olması durumunda doktorunuz buna sebep olabilecek sorunları teşhis edebilmek için daha detaylı testler isteyebilir.
Hemoglobin (HGB) Normal Değeri Kaçtır?

Hemoglobin sağlıklı kişilerde yaş, cinsiyet, genetik yapı, günlük alışkanlıklara bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu nedenle herkeste aynı aralıkta değerlendirme yapılmaz. Hemoglobin;

Yenidoğanda: 13.5-24 gr/dL

3-11 yaş arası çocuklar için: 12-14 gr/dL

Yetişkin kadınlarda: 12.5-15.5 gr/dL

Yetişkin erkeklerde: 13.5-17.5 gr/dL aralığına göre değerlendirilir.

Hemoglobinin 12 gr/dL’nin altında olması düşük kabul edilir. Bu durumda akla ilk gelen şey anemidir. Anemi, kansızlık olarak nitelendirilen kan değerlerinin düşüklüğü hastalığıdır.
Hemoglobin Düşüklüğü Ne Demektir?

Hemoglobin düşüklüğü yaş ve cinsiyetin referans aralığı göz önünde bulundurularak, belirgin bir düşüş söz konusuysa düşük olarak kabul edilir. Hemoglobin düşüklüğü:

√ Anemiler: Hemoglobin düşüklüğünün en büyük sebebi, anemidir. Anemi farklı türlerde görülebilir.

    Demir eksikliği anemisi, yeterli demir alınamamasından kaynaklı olarak ortaya çıkar.
    Vitamin eksikliği anemisi, B12 veya folik asit gibi önemli vitaminlerin eksikliğinde ortaya çıkar.
    Aplastik anemi, kök hücre yetersizliğiyle meydana gelir.
    Hemolitik anemi, enfeksiyonlara ve sistemik hastalıklara bağlı olarak dokularda kan hücreleri yıkımıyla ortaya çıkan anemidir.

√ Kan kaybı: Travmaya bağlı olarak gerçekleşen kanamalarda ya da kronik kanamalarda( mide kanaması, bağırsak kanaması gibi) kan kaybına bağlı olarak hemoglobin düşüklüğü görülür.

√ Kanser: Kanser, kontrolsüz hücre bölünmesidir. Kanser, bağışıklık sistemini ciddi anlamda çökerterek kan hücrelerinin çalışma prensibini bozar. Bu da hemoglobin düşüklüğüne neden olur.

Kan kanseri olarak bilinen lösemi, hodgkin lenfoma olarak adlandırdığımız bağışıklık sistemi hücreleri(akyuvarlar) içinde görülen kanser, tıpta multipl myelom dediğimiz yine beyaz kan hücrelerinde görülen kanser gibi çeşitlerinde hemoglobin düşüklüğü görülür.

√ İlaçlar: Kullanılan tansiyon ilaçları ya da diğer bazı ilaç tedavileri de hemoglobin düşüklüğüne neden olabilir.

Bu patolojik durumların yanı sıra yeterli anne sütü alamamak da hemoglobin düşüklüğüne neden olacaktır. Çünkü anne sütü bolca demir ve protein içerir. Hemoglobinin ana yapısı demir ve protein olduğu için anne sütü eksikliğinde hemoglobin düşüklüğü kaçınılmaz olacaktır.
Düşük Hemoglobin Belirtileri Nelerdir?

Hemoglobin düşüklüğünde vücut bunun sinyallerini verecektir. Bu belirtiler kişiden kişiye değişebilir.

√ Nefes darlığı

√ Baş ağrısı

√ Halsizlik, bitkinlik

√ Göğüs ağrısı

√ Isınmak bilmeyen el ve ayaklar

√ Düzensiz kalp atışları
Hemoglobin Düşüklüğünde Ne Yapılmalı?

Normal değerlerin dışında hemoglobin seviyeniz varsa lütfen doktorunuzla görüşünüz.

Hemoglobin düşüklüğünde öncelikle düşük olmasına sebebiyet veren faktör belirlenir.

Patolojik bir durum söz konusuysa hastalığa yönelik tedavi planı uygulanır.

Patolojik bir durum yoksa, kan yapıcı besinler tüketilmesi önerilir. Özellikle demir içeriği zengin besinler hemoglobininizi normal seviyeye çıkaracaktır. Demir emilimini hızlandıran, hemoglobin üretimini arttıran yiyecekler hemoglobin düşüklüğü için birebirdir. Ispanak, kereviz, nar suyu, kırmızı meyveler ve yeşil yapraklı sebzeler tüketerek hemoglobin seviyenizi yükseltebilmeniz mümkün.

Buna ek olarak doktorunuz gerekli gördüğü takdirde demir ilacı verebilir.
Hemoglobinin Normalden Yüksek Çıkması Ne Demektir?

HGB nin 17 gr/dL’nin üstünde olması ise hemoglobin yüksekliği olarak kabul edilir.

Vücudumuzda oksijen ihtiyacını arttıran bir sağlık durumu söz konusu olduğunda yada çevresel koşullar ve yaşam tarzımıza bağlı olarak oksijen ihtiyacımız arttığında kanımızda bu ihtiyacı karşılamak amacıyla hemoglobin seviyesi artar.

Hemoglobin yüksekliği de yaş ve cinsiyet, kişinin günlük yaşam rutini göz önünde bulundurularak değerlendirilir. Ciddi bir artış söz konusu olduğunda müdahele edilmesi gerekebilir.

√ Polisitemi rubra vera: Kemik iliğinde çok fazla eritrosit üretimine neden olan bir kanser türüdür. Eritrositlerin artışına bağlı olarak hemoglobin yüksekliğine yol açar.

√ İleri seviye akciğer hastalıkları: Akciğerlerle birlikte iş yapan eritrositlerin iş yükünü arttırdığı için bir eritrosit maddesi olan hemoglobinin de yükselmesine neden olur.

    KOAH; akciğerde bulunan hava keseciklerinin (alveol) tıkanmasıyla ortaya çıkan bir hastalıktır.
    Amfizem, bu hava keseciklerinin gerilip genişlemesiyle ortaya çıkan bir hastalıktır.
    Pulmoner fibrozis, akciğerlerin sertleşmesine bağlı olarak vücuttaki dokuların oksijen karşılayamaması hastalığıdır.

√ Hipoksi: Oksijen yetmezliği olarak tanımlanan hipoksi, dokulara yeterli oksijen sağlanamaması durumudur.

√ Bu patolojilere ek olarak anabolik steroidler olarak bildiğimiz (sentetik testeron, doping) gibi ilaçların kullanımı hemoglobin değerini yükseltebilir.

√ Aynı zamanda yüksek rakımlı yerlerde yaşayan kişilerde alyuvar sayısının artışına bağlı olarak hemoglobin oranı yüksek çıkar.

√ Dehidratasyon yani su kaybı ,kusma ve aşırı egzersiz sonrası da HGB  seviyesi yüksek çıkabilir.
Yüksek Hemoglobin Belirtileri Nelerdir?

Hemoglobin vücutta olması gerekenden daha yüksek bir değerde olduğunda bazı belirtilerle kendini gösterir.

√ Ani kilo kaybı

√ Halsizlik

√ Kaşıntı

√ Göz beyazında sararma

√ Aşırı terleme

√ Ağrılı eklem şişlikleri

gibi durumlarda hemoglobin yüksekliğinden şüphelenilir.
Hemoglobin Yüksekliğinde Ne Yapılmalı?

Normal değerlerin dışında hemoglobin seviyeniz varsa lütfen doktorunuzla görüşünüz.

Hemoglobin değeri olması gerekenden yüksek çıktığında doktorunuz öncelikle durumun patolojik olup olmadığı belirler.

Hastalık varsa, hastalığa uygun tedavi bakım planı hazırlanır.

Buna ek olarak bazen kan yapıcı besinlerden uzak durmanız tavsiye edilebilir.

Bol su tüketimi, hafif egzersizlerle vücut desteklenmelidir.

Engel bir durum söz konusu değilse kan bağışında bulunmak da hemoglobin seviyenizi düzenleyecektir.
Sıkça Sorulan Sorular
Hemoglobinopati nedir?

Hemoglobinopati, hemoglobinin yapısında bulunan protein (globin) zincirlerinden birinin yapısında var olan anormalliğe bağlı olarak ortaya çıkan genetik bir bozukluktur. Dolaşım problemine, talasemi gibi hastalıklara zemin hazırlar. Hemoglobinopati, evliliğe engel değildir. Hasta çocuk sahibi olmanın önlenmesi için gerekli tedaviler uzmanlar tarafından yapılacaktır.
Gebelikte hemoglobin değeri değişir mi?

Fetüs, annenin besinleriyle beslenir. Bu da annenin kan dolaşımında birtakım eksiklikler ortaya çıkarır. Demir eksikliği en çok görülen eksikliktir. Bu nedenle gebe kadınlarda hemoglobin oranı bir miktar düşer. Doğuma yakın gebelikte anne adayı için alt sınır 12 gr/dL’dir. Bunun altında bir değer aldığında doktor gerekli tedaviyi uygulayacaktır.
Hemoglobin değerine nasıl bakılır?

Hemoglobin, kan testlerinde Hb kısaltmasıyla gördüğümüz bir parametredir. Dolayısıyla hemoglobin değeri basit bir kan testi ile ölçülebilir.

Hemogram testi içerisinde hemoglobin miktarı da ölçülmektedir.  Hemogram testi vererek hemoglobin değeri ölçtürdüğünüzde laboratuvarın çalışma prensibine bağlı olarak  birkaç saat hatta bazen daha kısa sürede sonucunuzu öğrenebilirsiniz.